ALLIANOI DENTAL KLİNİK
PEDODONTİ UZMANI DİYOR Kİ:
ÇOCUKLARDA AĞIZ VE DİŞ SAĞLIĞI VE DİŞ HEKİMİ MUAYENESİNİN ÖNEMİ
Pedodonti (Çocuk Diş Hekimliği), 0-15 yaş grubu çocukların süt ve daimi dişlerinin sağlıklı olarak korunmasını, diş sürme bozukluklarının takipleri ve önlenmesi, süt dişlerine ve kalıcı dişlere çürükten koruyucu yöntemlerin uygulanması, süt dişlerinin ve kalıcı dişlerin çürüklerinin tedavisi, erken çekimler sonucu oluşabilecek dişsiz boşlukların yer tutucu apareyler yapılarak korunması gibi birçok uygulamayı içeren bir bilim dalıdır.
Amerikan Pediatrik Diş Hekimleri Birliği ilk süt dişinin sürmesi ile birlikte en geç 1 yaşından itibaren bir diş hekimi muayenesinin gerekli olduğunu belirtmektedirler. Diş muayenesi sırasında, çocuğunuzun ağzında mevcut olan tüm dişler çürük varlığı açısından değerlendirilir, çenelerin gelişimi ve kapanışları, kötü alışkanlıklar (parmak emme, tırnak yeme, dudak emme) ve ağız içi yumuşak dokuları (dil, dudak, yanak, diş etleri) incelenir. Aileye çocuğunun ağız ve diş gelişimi anlatılır. Muayene sonrasında pedodonti uzmanı çocuk ve aileye ağız hijyen eğitimi vererek, hastanın yaşına uygun fırça ve macun önerir. Bebeklerde dişlerin çıkması ile beraber ağız ve diş bakımı emzirme sonrasında dişlerin gazlı bez ile temizlenmesi ve besledikten sonra su içirilmesi gibi uygulamalarla yapılmalıdır. Katı gıdalar ile beslemeye geçildikten sonrada diş yüzeylerindeki gıda artıklarının mutlaka uzaklaştırılması gerekmektedir. Bir yaşından sonra bu döneme uygun bebek fırçaları veya parmak fırçalar kullanılarak, macun kullanmadan sadece fırça kıllarının ıslatılarak yumuşatılması ile gerçekleştirilebilir. Bu dönemde fluorid içermeyen bebek macunları da kullanılabilir. Çocuklar genellikle 3-4 yaş ve sonrasında tükürmeyi öğrendikleri için bu döneme kadar fluorid içermeyen diş macunları önerilmektedir.
"Biberon Çürükleri" veya günümüzdeki adıyla "Erken Çocukluk Dönemi Çürükleri" bebek ve çocuklarda görülen genellikle üst süt keserlerin diş etine yakın yüzeylerinde tebeşirimsi, beyaz renkte beyaz nokta lezyonları şeklinde başlarlar. Bu diş çürükleri tüm üst süt kesici dişleri, üst ve alt birinci süt azıları ve alt süt köpek dişlerini etkiler. Alt süt kesici dişlerinde diş çürükleri hiç görülmez veya nadiren gözlenir. Bebeğin geceleri biberon ile beslenmesi, sık aralıklarla emzirilmesi, uzun süre ve sık aralıklar ile biberonla süt içirilmesi veya mama verilmesi erken çocukluk dönemi çürüklerine neden olabilmektedir. Diş hekimi muayenesi esnasında pedodonti uzmanı ebeveynlere çürüklerinin (biberon çürüğü veya erken çocukluk dönemi çürüğü) engellenmesi için gerekli beslenme alışkanlıkları ile ilgili bilgi vermektedir. Erken çocukluk dönemi çürükleri çok hızlı bir şekilde ilerler. Süt dişlerindeki çürükler tedavi edilmedikleri takdirde dişler canlılıklarını kaybedebilir (nekroz), iltihaplanabilir, apse oluşumuna veya dişin çevre yumuşak dokularını içine alan ciddi enfeksiyonlara neden olabilir. Dişlerdeki bu enfeksiyonlar diş ağrılarına ve süt dişinin altında gelişen sürekli dişte hasarlara neden olabilmektedir. Bunun yanında çocuğun beslenmesi, genel sağlığını ve gelişimini olumsuz etkileyebilmektedir. Bu nedenle erken dönemde mutlaka tedavi edilmelidirler. Düzenli diş hekimi muayenesi erken çocukluk dönemi çürüklerinin teşhisinde oldukça önemlidir.
Tedavi edilemeyecek derecede çürümüş olan süt dişleri ise çekilerek ağızdan uzaklaştırılmaktadır. Ağızdan uzaklaştırılan süt dişlerinin yerine bir süre sonra kalıcı bir diş geleceği için o boşluğun kapanmaması gereklidir. Bu amaçla çekilen süt dişlerinin boşluklarına yer tutucu adı verilen apareyler uygulanmaktadır. Aksi takdirde çekilen süt dişinin boşluğuna, boşluğun sağı ve solundaki dişler kayarak yerleşirler ve kalıcı dişin süreceği yeri kapatmış olurlar.
Dişler ilk sürdükleri zaman diş minesi tam olarak olgunlaşmadığından yeni sürmüş, dişler genellikle çürüğe karşı daha dirençsiz ve çürük oluşumuna yatkındırlar. Fluorid, diş, minesini kuvvetlendirerek dişi asit ataklarına karşı korur ve dolayısıyla diş çürüklerinin oluşmasını önlemeye yardımcı olur. Profesyonel topikal fluorid uygulaması sadece diş, hekimleri tarafından uygulanabilen koruyucu bir yöntemdir. Topikal fluorid, 6 ayda bir diş hekimi tarafından uygulanmalıdır. Çocuklarda yeni süren daimi dişlere uygulanan diğer bir koruyucu yöntem ise fissür örtücü uygulamalarıdır. Arka dişler, özellikle azı dişlerinin çiğneyici yüzeyleri anatomik yapıları gereği yiyeceklerin kolayca tutunabildikleri ince yarıklar ve çukurcukları kapsarlar. Çocuklar arka bölgede yer alan daimi büyük azı dişlerini kolayca fırçalayamadıkları için bu bölgedeki dişlerde sürdükten kısa bir süre sonar bile çürük oluşumu meydana gelebilmektedir. Fissür örtücü uygulamaları daimi dişlerin çiğneyici yüzeylerindeki derin ve çürümeye meyilli fissürleri (olukları) kapatıp, bakterilerin buraya ulaşmasını engelleyen ve böylece çürüğü önleyen uygulamalardır. Fissür örtücü uygulamaları 6 ayda bir kontrol edilmelidir.
Sonuç olarak, diş fırçalama, diyet, koruyucu uygulamalar ve periyodik hekim kontrolü, ağız ve diş sağlığının temelini oluşturmaktadır. Bu nedenle her çocuğun mutlaka dişlerin sürmesi ile beraber düzenli bir çocuk diş hekimi takibinde olması oldukça önem taşımaktadır.
www.allianoi.com
